Vanaf 1 januari 2027 worden complexe operaties aan de halsslagader en bij een verwijding van de grote lichaamsslagader (aorta aneurysma) alleen nog uitgevoerd in ziekenhuizen die aan strenge kwaliteitseisen voldoen.
Dit is het resultaat van een intensieve samenwerking tussen Harteraad, de Hartstichting, ziekenhuizen, zorgverleners en zorgverzekeraars met als doel: patiënten de beste zorg bieden op de juiste plek.
Waarom deze verandering?
Voor sommige ingrepen is het belangrijk dat artsen er veel ervaring mee hebben. Uit onderzoek blijkt: hoe vaker een ziekenhuis een complexe behandeling uitvoert, hoe beter de uitkomsten voor patiënten. Daarom zijn er in maart van dit jaar kwaliteitsnormen vastgesteld. Alleen ziekenhuizen die aan deze normen voldoen, mogen de behandelingen straks nog uitvoeren. In overleg met alle zorgpartijen is daarna per regio afgesproken welk ziekenhuis welke zorg nog aanbiedt. Ziekenhuizen krijgen in 2025 en 2026 de tijd om deze overgang goed te regelen.
Wat betekent dit voor patiënten?
- Ingewikkelde operaties worden geconcentreerd in een kleiner aantal gespecialiseerde ziekenhuizen.
- Eenvoudige zorg, controles en revalidatie blijven juist dichtbij huis beschikbaar.
- Patiënten krijgen zo de best mogelijke behandeling op de juiste plek.
Twee aandoeningen, twee aanpakken
Voor de aandoening aorta aneurysma – verwijding van de grote lichaamsslagader – geldt een zogenaamde volumenorm. Dit betekent dat een ziekenhuis een minimum aantal operaties per jaar moeten uitvoeren om deze zorg te mogen blijven bieden. Zo houden artsen hun ervaring op peil en blijft ook de kwaliteit van de zorg op een hoog niveau.
Bij een vernauwing van de halsslagader (carotisstenose) ligt de nadruk op snelle doorstroming: patiënten moeten zo snel mogelijk na de diagnose geopereerd worden. Daar worden ziekenhuizen straks strenger op gecontroleerd.
Samen werken aan betere zorg
Harteraad en de Hartstichting maken zich sterk voor de beste zorg voor mensen met hart- en vaatziekten. Deze afspraken over concentratie en spreiding van zorg zijn een belangrijke stap richting toekomstbestendige, veilige en effectieve zorg.
Op deze pagina beantwoorden we ook veelgestelde vragen.
Zorgpartijen hebben in hun regio afspraken gemaakt over de verdeling van de zorg bij aorta aneurysma’s en vernauwde halsslagaders. Op de website van het Zorginstituut zie je welke ziekenhuizen welke zorg blijven aanbieden en gaan aanbieden. Vanaf uiterlijk 1 januari 2027 moeten ziekenhuizen in de regio’s zich aan de nieuwe afspraken houden.
Jouw arts kan je vertellen wat dit precies voor jou betekent.
Op de website van het Zorginstituut kun je zien hoe de zorg wordt verdeeld. Zo weet je of jouw ziekenhuis de ingrepen voor vernauwing van de halsslagader of aorta aneurysma nog blijft doen. Op de website van jouw ziekenhuis kun je lezen welke zorg jouw ziekenhuis wel en niet biedt. Wat het precies voor jou persoonlijk betekent kan jouw arts je vertellen.
Als een ziekenhuis de kwaliteitsnorm niet haalt, mag het die zorg niet uitvoeren. In dat geval heeft het ziekenhuis afspraken gemaakt met andere ziekenhuizen in de omgeving die die zorg wel mogen leveren. Je mag als patiënt zelf kiezen naar welke ziekenhuis je gaat.
De zorgverzekeraars en de toezichthouders zien erop toe dat ziekenhuizen de kwaliteitsnormen halen.
Het is nog niet duidelijk of er voor andere aandoeningen afspraken gemaakt gaan worden. Het kan wel zijn dat regio’s ervoor hebben gekozen om minder complexe zorg te gaan spreiden. Zodat bijvoorbeeld ziekenhuizen die een complexe ingreep niet meer doen, juist andere zorg extra doen. Op deze manier zorgen de regio’s ervoor dat wachttijden niet te veel oplopen. Afspraken over het spreiden van andere zorg worden nog gemaakt. Deze afspraken worden later bekend gemaakt.
De zorg blijft nog steeds in veel ziekenhuizen beschikbaar. Alleen voor de echt ingewikkelde ingreep zal je misschien moeten reizen. Controle-afspraken worden nog zoveel mogelijk in alle ziekenhuizen gedaan. Een overzicht van de herverdeling vind je op de site van het Zorginstituut. Op de website van jouw ziekenhuis vind je meer informatie over wat de verdeling precies voor jou betekent.
Ook met de nieuwe normen worden patiënten binnen de gestelde termijnen behandeld. Ziekenhuizen die door de afspraken meer patiënten gaan behandelen moeten hier meer mensen en middelen voor vrij maken, zodat patiënten binnen de gestelde termijn de behandeling kunnen starten.
De artsen en verpleegkundigen werken met elkaar samen in een netwerk. Deze samenwerking is bedoeld om ervoor te zorgen dat patiënten persoonlijke zorg krijgen. Daarbij is het de bedoeling dat patiënten een vlotte behandeling ervaren in verschillende ziekenhuizen, doordat deze ziekenhuizen het zorgpad dat de patiënt doorloopt, samen hebben afgestemd. Je kunt er als patiënt ook voor kiezen om al jouw zorg te krijgen in een ziekenhuis dat alle zorg biedt.
Zorgorganisaties zetten steeds meer in op netwerkzorg. Ziekenhuizen maken afspraken over hoe patiënten worden overgedragen. Zorgverleners van de verschillende, samenwerkende ziekenhuizen bespreken de patiënten in een gezamenlijk MDO (multidisciplinair overleg).
In Nederland is het de verantwoordelijkheid van de zorgverleners om ervoor te zorgen dat belangrijke informatie over je behandeling wordt meegegeven als je naar een ander ziekenhuis gaat. Dit kan bijvoorbeeld via een verwijsbrief of een digitale koppeling van je medische gegevens tussen het ene ziekenhuis en het andere. Het kan ook gebeuren dat de artsen onderling contact opnemen om belangrijke informatie te delen. Het is daarnaast goed om zelf te zorgen voor een goede communicatie tussen je zorgverleners. Je kunt zelf actief bij je arts of ziekenhuis navragen hoe jouw medische gegevens naar het andere ziekenhuis worden overgedragen. Het is ook mogelijk om zelf een kopie van je medische dossier op te vragen en mee te nemen.
Wanneer je naar een ander ziekenhuis gaat, wordt je zorgverlener doorgaans op de hoogte gehouden van je behandeling via de uitwisseling van medische gegevens tussen de ziekenhuizen. Dit gebeurt meestal via een beveiligd elektronisch systeem voor het delen van patiëntinformatie, zoals het landelijk elektronisch patiëntendossier (EPD). Dit systeem zorgt ervoor dat je medische gegevens – zoals je diagnose, voorgeschiedenis, behandelingsplan en medicatie – veilig en snel worden gedeeld tussen de ziekenhuizen.
Als je een hart- of vaataandoening hebt, is het belangrijk dat je naar een ziekenhuis gaat dat zoveel mogelijk ervaring heeft met de behandeling van jouw vaataandoening. Je kunt zelf kiezen in welk ziekenhuis je behandeld wilt worden. Omdat niet alle ziekenhuizen alle zorg bieden, kan het zijn dat je verder moet reizen.
Je krijgt als patiënt meestal je zorg vergoed als je overstapt naar een ander ziekenhuis, maar dit hangt af van een aantal factoren:
- Het type zorgverzekering (natura, restitutie of combinatie). Precieze verschillen tussen deze typen lees je hier.
- Heeft je zorgverzekeraar een contract met het ziekenhuis: zorgverzekeraars maken elk jaar nieuwe afspraken met ziekenhuizen. Belangrijk om te controleren of het ziekenhuis waar je naar wilt overstappen een contract heeft met jouw zorgverzekeraar.
- Heb je een verwijzing van een arts: je hebt altijd een verwijzing nodig van een huisarts of specialist om zorg vergoed te krijgen. Als je zonder verwijzing naar een ander ziekenhuis gaat, zijn de kosten voor eigen rekening.
Een uitzondering is de spoedeisende zorg: hiervoor kunnen mensen altijd terecht in elk ziekenhuis. Dit wordt altijd vergoed. Het maakt niet uit of het ziekenhuis een contract heeft of niet.
Daarbij is het goed om alert te zijn op je eigen risico. Voordat zorgkosten worden vergoed, wordt eerst je eigen risico opgemaakt.
Voor precieze informatie over jouw situatie is het verstandig om contact op te nemen met je zorgverzekeraar.
Deze pagina is opgesteld in samenwerking met ZiNL, NFU, ZN, NVZ, V&VN, FMS, Harteraad, Hartstichting en NFK.
