Als je te horen krijgt dat je boezemfibrilleren hebt, bespreek je samen met je arts hoe je behandeling er uitziet. Medicatie tegen boezemfibrilleren is vaak een belangrijk onderdeel van je behandeling. Welke medicijnen je krijgt verschilt per persoon. Vaak krijg je meerdere medicijnen.
Er zijn meerdere soorten medicijnen die voorgeschreven kunnen worden bij boezemfibrilleren. Een van de belangrijkste eigenschappen van boezemfibrilleren is een onregelmatige en vaak snelle hartslag. Medicijnen proberen dit onder controle te krijgen. Hierdoor neemt de kans op vervelende gevolgen zoals een beroerte af. In dit artikel bespreken we de vier meest gebruikte soorten medicijnen bij boezemfibrilleren. Bij ieder medicijn vind je een uitleg.
Het kan zijn dat je medicijnen krijgt die niet in dit artikel staan. De medicijnen die je krijgt zijn namelijk afhankelijk van jouw situatie. Als je vragen hebt, bespreek dit dan met je arts of apotheker.
Meest gebruikte medicatie bij boezemfibrilleren zijn:
- Antistollingsmedicatie
- Bètablokkers
- Calciumblokkers
- Anti-aritmica
- Digoxine
1. Antistollingsmedicatie
Waar wordt antistollingsmedicatie voor gebruikt?
Antistollingsmiddelen worden ook wel bloedverdunners genoemd. Deze medicijnen maken je bloed niet per se dunner, maar zorgen ervoor dat je bloed niet te snel stolt. Ze worden gebruikt om bloedpropjes (bloedstolsels) te voorkomen. Mensen met boezemfibrilleren hebben een grotere kans op het ontstaan van bloedpropjes. Deze bloedpropjes kunnen vervolgens in de hersenen komen en een beroerte veroorzaken. Om dit te voorkomen zijn antistollingsmiddelen een belangrijk onderdeel van de behandeling. Er zijn verschillende type antistollingsmiddelen die gebruikt worden bij de behandeling van boezemfibrilleren.
- DOAC’s
- Vitamine K-antagonisten
DOAC’s:
DOAC’s, oftewel Directe Orale Anticoagulantia, zijn moderne antistollingsmiddelen en zijn volgens de richtlijn de eerste keuze bij boezemfibrilleren. Voorbeelden hiervan zijn dabigatran, rivaroxaban, apixaban en edoxaban. Deze middelen remmen bepaalde stollingseiwitten in het bloed. Dit zorgt ervoor dat je bloed minder snel stolt en dat voorkomt bloedpropjes.
Rivaroxaban, apixaban en edoxaban remmen het geactiveerde stollingseiwit factor Xa. Dabigatran remt een ander eiwit, namelijk trombine (ook bekend als het geactiveerde stollingseiwit IIa).
Het is van groot belang dat je de tabletten inneemt volgens de uitleg van je arts. DOAC’s werken kort en zijn dus weer snel uit je lichaam. Daarom is het belangrijk dat je ze niet vergeet en op het juiste tijdstip inneemt.
Vitamine K-antagonisten:
Vitamine K-antagonisten zijn andere antistollingsmiddelen. Voorbeelden zijn fenprocoumaron en acenocoumarol. Ondanks dat DOAC’s vaak de eerste keuze zijn, worden vitamine K-antagonisten nog steeds gebruikt. Voor sommige aandoeningen zijn vitamine K-antagonisten namelijk effectiever. Ook kan de dosis precies aangepast worden, wat in sommige gevallen een voordeel zijn.
Vitamine K-antagonisten medicijnen houden de werking van vitamine K tegen. Vitamine K is een vitamine dat helpt om het bloed te laten stollen. Door de werking van vitamine K tegen te houden, neemt het risico op een schadelijk bloedpropje af.
Als je vitamine K-antagonisten gebruikt, is het belangrijk te controleren of je bloed niet te snel, maar ook niet te langzaam stolt. Dit wordt gedaan door regelmatig je “INR-waarde” te meten. Deze bloedtesten worden uitgevoerd door de trombosedienst. Na een meting kan het nodig zijn om je dosering aan te passen. In sommige gevallen kun je zelf de bloedtest afnemen. Je krijgt hierover persoonlijke uitleg.
Bijwerkingen van DOAC’s en vitamine K antagonisten:
Elk medicijn kan bijwerkingen veroorzaken, zo ook DOAC’s en vitamine K-antagonisten. Gelukkig komen bijwerkingen niet zo vaak voor: de meeste mensen ervaren geen bijwerkingen. De bekendste bijwerkingen zijn:
- Verhoogd risico op bloedingen
- Een wond stopt minder snel met bloeden
- Blauwe plekken
Heb je veel last van bijwerkingen of worden ze na een tijdje niet minder, bespreek dit dan met je arts of apotheker.
2. Bètablokkers
Waar worden bètablokkers voor gebruikt?
Bètablokkers helpen het hart om rustiger te werken. Ze houden stresshormonen (adrenaline en noradrenaline) tegen. Dit zorgt ervoor dat je hartslag verlaagt en je bloeddruk daalt. Dit kan de klachten van boezemfibrilleren, zoals hartkloppingen, verminderen.
Voorbeelden van bètablokkers zijn metoprolol, bisoprolol, atenolol, esmolol, propranolol en sotalol. Sotalol behoort tevens tot de groep anti-aritmica (klasse III)
Bijwerkingen van bètablokkers:
Medicijnen kunnen bijwerkingen geven. De verschillende soorten bètablokkers kunnen ook bijwerkingen geven. Gelukkig hebben de meeste mensen geen last van bijwerkingen. Enkele bekende bijwerkingen die bètablokkers kunnen veroorzaken zijn:
- Duizeligheid
- Vermoeidheid
- Koude handen en voeten
- Maagklachten
- Slaapstoornissen
- Neerslachtigheid (en depressiviteit)
Heb je veel last van bijwerkingen of worden ze na een tijdje niet minder, bespreek dit dan met je arts of apotheker.
3. Calciumblokkers
Waar worden calciumblokkers voor gebruikt?
Calciumblokkers zijn medicijnen die de calciumkanaaltjes afsluiten. Deze speciale kanaaltjes zitten in de wanden van cellen in het hart en in de wanden van bloedvaten. Door deze kanaaltjes af te sluiten kan er minder calcium door. Hierdoor kunnen de bloedvaten meer ontspannen. En krijgt het hart meer zuurstofrijk bloed. De calciumblokkers helpen de bloeddruk te verlagen en ze zorgen dat het hartritme vertraagt. Hierdoor komt er minder druk op het hart, wat kan helpen om de klachten van boezemfibrilleren te verminderen.
Voorbeelden van calciumblokkers voor de behandeling van boezemfibrilleren zijn: verapamil en diltiazem.
Bijwerkingen van calciumblokkers:
Medicijnen kunnen bijwerkingen geven. Bijwerkingen komen niet veel voor bij calciumblokkers. De bekendste bijwerkingen van calciumblokkers zijn:
- Duizeligheid (1-10% van de mensen)
- Hoofdpijn (1-10% van de mensen)
- Zwelling van de enkels (0,1-1% van de mensen)
- Maag- en darmklachten (0,1-1% van de mensen)
- Obstipatie
Heb je veel last van bijwerkingen of worden ze na een tijdje niet minder, bespreek dit dan met je arts of apotheker.
4. Anti-aritmica
Waar worden anti-aritmica voor gebruikt?
Anti-aritmica worden gebruikt om het hartritme terug te brengen naar een normaal ritme. Dit wordt ook wel “medicamenteuze cardioversie” genoemd. Er bestaat een aantal verschillende anti-aritmica voor het verminderen van klachten van boezemfibrilleren. Samen met je arts kan je bespreken of anti-aritmica goed bij jouw situatie passen. Daarnaast kunnen jullie bespreken welke anti-aritmica dan goed aansluiten. Het is belangrijk om dan rekening te houden met je klachten en mogelijke bijwerkingen
Voorbeelden van anti-aritmica voor boezemfibrilleren: amiodaron, flecainide, propafenon en sotalol
Bijwerkingen van anti-aritmica:
Elk medicijn kan bijwerkingen geven. Gelukkig komt dit niet vaak voor: de meeste mensen ervaren geen bijwerkingen. De bijwerkingen kunnen variëren en zijn afhankelijk van het specifieke medicijn. Enkele bijwerkingen kunnen zijn:
- Maag- en darmklachten
- Duizeligheid
- De kans op een proaritmie neemt toe (een gevaarlijke ritmestoornis veroorzaakt door medicijnen)
Heb je veel bijwerkingen of worden ze na een tijdje niet minder, bespreek dit dan met je arts of apotheker.
5. Digoxine
Waar wordt digoxine voor gebruikt?
Digoxine helpt bij het verlagen van de hartslag en verbetert de pompkracht. Dit medicijn wordt vaak voorgeschreven bij mensen die hartfalen én boezemfibrilleren hebben. Of als andere medicijnen niet goed genoeg werken. Het medicijn wordt al 200 jaar gebruikt. Bij digoxine is het extra belangrijk om het precies in te nemen zoals afgesproken met je behandelend arts. De therapeutische breedte is namelijk erg smal. Dit betekent dat het verschil tussen een effectieve dosis en een gevaarlijke dosis klein is.
Bijwerkingen van digoxine:
De bekendste bijwerkingen van digoxine zijn:
- Maag- en darmklachten (1-10% van de mensen)
- Duizeligheid (1-10% van de mensen)
- De kans op een proaritmie neemt toe bij gebruik van hogere dosering (een gevaarlijke ritmestoornis veroorzaakt door medicijnen)
Heb je veel last van bijwerkingen of worden ze na een tijdje niet minder, bespreek dit dan met je arts of apotheker.
Wil je meer informatie over boezemfibrilleren?
Bekijk dan onze webinars over boezemfibrilleren die we eerder hebben gegeven over verschillende onderwerpen.
