Veel gestelde vragen over het wisselen van medicijnen

Veel mensen met hart- en vaataandoeningen kunnen erover meepraten: dagelijks medicijnen gebruiken. Vaak is het wennen, maar uiteindelijk vind je je weg hier in. Totdat je opeens niet meer jouw vertrouwde medicijnen meekrijgt, maar een ander merk. We kunnen ons voorstellen dat dit vragen oproept. Want waarom krijg je opeens een ander merk medicijnen mee? Kan dat zomaar? In onderstaande veelgestelde vragen lees je alles over het wisselen van medicijnen.

Waarom krijg ik (opeens) een ander merk medicijnen?

Je gebruikt altijd je vertrouwde medicijnen van een bepaald merk. Totdat je bij de apotheek opeens een ander merk mee krijgt. Het gebeurt regelmatig. Redenen om een ander merk medicijn te geven, kunnen zijn:

  • Het nieuwe merk is goedkoper
  • De zorgverzekeraar vergoedt het oude merk niet meer
  • Het oude merk is tijdelijk niet op voorraad
  • Het oude merk wordt helemaal niet meer geleverd

Wil je weten wat bij jou de reden is dat je een nieuw merk hebt gekregen? Vraag het gerust aan je apotheker.

Zijn het oude en nieuwe merk medicijn hetzelfde?

Het oude en het nieuwe merk medicijn zijn deels hetzelfde, maar er zitten ook verschillen in. Zo zit het nieuwe merk medicijn in een andere verpakking. Ook kan het medicijn zelf er anders uitzien, bijvoorbeeld een andere vorm of kleur. En een ander merk medicijnen kan anders smaken.

Het nieuwe merk medicijn dat je krijgt doet wel hetzelfde als het oude merk medicijn. Een medicijn bestaat uit twee stoffen:

  • Werkzame stoffen: dit is het deel van het medicijn dat je klachten of aandoening aanpakt.
  • Hulpstoffen: daarnaast bestaat een medicijn uit hulpstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld stoffen die ervoor zorgen dat het medicijn langer bewaard kan worden.

Als je een ander merk medicijnen krijgt, dan moeten de werkzame stoffen hetzelfde zijn. Deze heb je nodig voor jouw aandoening. Het kan wel zo zijn dat de hulpstoffen anders zijn. In de meeste gevallen merk je daar weinig van. Heel soms reageert je lichaam hier wel op. Je kunt dan andere bijwerkingen krijgen van het nieuwe merk medicijnen.

Kan ik mijn medicijn van het nieuwe merk op dezelfde manier blijven gebruiken?

Ja. Als je van je apotheker een nieuw merk medicijn krijgt, dan is dit er één die je op dezelfde manier moet gebruiken. Een pil wordt dus door een pil vervangen, een spuit door een spuit. Ook heeft het nieuwe merk evenveel werkzame stoffen, waardoor je het nieuwe merk medicijn precies zo kunt blijven gebruiken als je gewend was met je oude medicijn.

Het kan gebeuren dat een oud medicijn vervangen moet worden. Maar dat er geen nieuw merk medicijn is met dezelfde hoeveelheid werkzame stoffen. Als dat gebeurt, dan krijg je van je apotheker uitleg over hoe het nieuwe merk medicijn gebruikt moet worden. Dit komt gelukkig minder vaak voor.

Is het wisselen van medicijnen wel veilig?

Als het nodig is dat je een ander merk medicijnen krijgt, dan zorgen de arts en apotheker ervoor dat het veilig gebeurt. Meestal gaat het wisselen van medicijnen zonder problemen. Om ervoor te zorgen dat het wisselen van medicijnen zo goed mogelijk verloopt, zijn er afspraken gemaakt.

  • Wanneer je een nieuw merk medicijnen krijgt, dan word je hierover geïnformeerd door je apotheker. Je ontvangt deze informatie in een brief op papier of per e-mail. Vaak geeft de apotheker ook persoonlijk nog een uitleg over het nieuwe merk medicijn.
  • De apotheker kan je begeleiden bij het gebruiken van het nieuwe merk medicijn. Bijvoorbeeld wanneer je onzeker bent over het nieuwe merk of als je deze op een andere manier moet gebruiken.
  • Het wisselen van medicijnen gebeurt niet vaker dan 1 keer per 2 jaar. Vaker wisselen kan namelijk voor problemen zorgen, bijvoorbeeld doordat je je medicijnen verkeerd gaat gebruiken. Bij hoge uitzondering kan er vaker dan 1 keer per 2 jaar gewisseld worden. Maar alleen als het echt niet anders kan. Bijvoorbeeld als het medicijn niet meer geleverd kan worden.

Ervaar je bij het nieuwe merk medicijn dat je opeens last krijgt van bijwerkingen? Of krijg je last van andere klachten? Bespreek dit met je arts of apotheker, zodat jullie samen een oplossing kunnen zoeken. Bij sommige medicijnen kan het wisselen van merk wel problemen geven. Daarom zijn er medicijnen waarbij je niet van merk mag wisselen of alleen maar onder begeleiding. Meer hierover lees je bij de volgende vraag ‘bij welke medicijnen mag je niet van merk wisselen?’

Bij welke medicijnen mag je niet van merk wisselen?

De meeste medicijnen kunnen vervangen worden voor een ander merk. Maar dat geldt niet voor alle medicijnen. Bij sommige medicijnen is het niet veilig om te wisselen. Redenen kunnen zijn:

  • Het medicijn kan giftig zijn als je er iets teveel van binnenkrijgt
  • Het medicijn kan zijn werking verliezen als je iets te weinig binnenkrijgt van dit medicijn

Een aantal hart- en vaatmedicijnen, waarbij het wisselen van merk voor grote problemen kan zorgen, zijn:

  • Flecaïnide: dit medicijn wordt gebruikt bij hartritmestoornissen.
  • Acenocoumarol: een antistollingsmedicijn (ook wel bloedverdunner genoemd).
  • Digoxine: dit medicijn zorgt voor een betere pompkracht van het hart. Daarbij helpt het ook om een rustige, regelmatige hartslag te krijgen.

Dit geldt ook voor een aantal andere medicijnen, zoals:

  • Medicijnen bij epilepsie
  • Medicijnen die je afweer minder sterk maken

Hier vind je de complete lijst met medicijnen waarbij je niet van merk mag wisselen.

Maar wat als je toch een ander merk krijgt?

Het kan gebeuren dat je bij één van de medicijnen uit deze lijst toch (tijdelijk) van merk moet wisselen. Bijvoorbeeld omdat het medicijn dat je altijd gebruikte niet geleverd wordt. Afhankelijk van het nieuwe merk medicijn gaat dit als volgt:

  • De apotheker geeft je een goede uitleg: bij sommige medicijnen is het krijgen van een hele duidelijke uitleg voldoende. Dit kan gaan over hoe je het nieuwe medicijn moet gebruiken. Het is belangrijk dat je precies doet wat de apotheker vertelt. Vraag ook om extra uitleg als je het niet helemaal begrijpt. Of om hulp als je onzeker bent over het gebruik van het nieuwe merk medicijn.
  • Controle bij de arts: in sommige gevallen is het nodig om extra gecontroleerd te worden door je arts. Zo kan de arts in de gaten houden hoe jouw lichaam op het nieuwe merk medicijnen reageert. En als het nodig is de dosis aanpassen.

Als je oude merk er weer is, dan kun je dat weer krijgen. Ook dan begeleiden je apotheker en je arts je goed.

Bij welke medicijnen mag je alleen onder begeleiding van merk wisselen?

Het wisselen van medicijnen gaat vaak zonder problemen. Toch zijn er medicijnen die voor veel klachten kunnen zorgen als je ze niet op de goede manier gebruikt. Daarom mag je bij deze medicijnen alleen onder begeleiding van merk wisselen. Je wordt dan begeleid door je apotheker, soms door je arts.

Hier vind je de lijst met medicijnen waarbij je alleen met begeleiding van merk mag wisselen.

Wanneer kun je beter niet van merk medicijn wisselen?

Of je een ander merk medicijn krijgt hangt af van verschillende dingen. Een daarvan is jouw persoonlijke situatie. In sommige situaties wordt het afgeraden om van merk te wisselen. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Wanneer je minder goed kunt nadenken, leren of onthouden. Bijvoorbeeld door dementie.
  • Bij ernstige psychische problemen, zoals een psychose.
  • Als je een aandoening hebt waarbij het heel belangrijk is dat je je medicijnen altijd op precies dezelfde manier en op hetzelfde moment moet innemen.
  • Als je slechtziend bent. Het is dan belangrijk dat je de vertrouwde verpakking goed herkent en weet hoe het medicijn gebruikt wordt.
  • Als je eerder een ander merk medicijnen hebt gekregen en deze toen verkeerd hebt gebruikt.
  • Als je allergisch bent voor één of meerdere hulpstoffen. Ook dan is het aan te raden om niet van merk medicijn te wisselen.

De arts bepaalt of je in jouw situatie veilig van merk medicijn kan wisselen. Is dit niet het geval? Dan zet de arts ‘medische noodzaak’ op het recept van je medicijn en geeft dit door aan de apotheek. Er wordt dan zo goed als mogelijk geprobeerd om niet van merk medicijn te hoeven wisselen. Helaas lukt dat niet altijd. Is het toch nodig dat je een ander merk medicijn krijgt? Dan word je hier goed in begeleid.

Krijg ik begeleiding als ik van merk medicijn wissel?

Als je een ander merk medicijn meekrijgt, dan kun je hier altijd begeleiding bij krijgen. Omdat dit belangrijk is om het nieuwe merk medicijn op de goede manier te gebruiken. Of omdat je het zelf fijn vindt om hierin begeleid te worden. Deze begeleiding krijg je van je apotheker.

  • Van de apotheker krijg je een brief op papier of per e-mail. Hierin staat alle informatie over het nieuwe merk medicijn.
  • De apotheker heeft een gesprek met je over het nieuwe merk medicijn. Tijdens dit gesprek hoor je waarom je een nieuw medicijn krijgt, hoe dit medicijn eruit ziet en hoe je het moet gebruiken.
  • In sommige gevallen is het nodig dat je begeleid wordt door je arts. Deze kan bijvoorbeeld extra bloedonderzoek doen om te controleren hoe jouw lichaam op het nieuwe merk medicijnen reageert.

Maar wat als je, zodra je met je nieuwe merk medicijnen begint, klachten krijgt?

Merk je dat je klachten hebt sinds je het nieuwe merk medicijnen gebruikt? Bespreek dit dan met je apotheker of de arts die het recept heeft gegeven voor het medicijn. Dit kan de huisarts zijn of een arts in het ziekenhuis. Samen wordt er naar een oplossing gezocht.

Ik ben van merk medicijnen gewisseld. Wat nu?

Bij de meeste mensen gaat het wisselen van medicijn zonder problemen. Het medicijn doet zijn werk. Je hebt geen (extra) klachten. En al snel ben je gewend aan het ‘nieuwe’ medicijn. Bij de één gaat dit wennen heel snel, de ander heeft iets meer tijd nodig.

Merk je dat je moeite hebt om aan het nieuwe merk medicijn te wennen? Bespreek dit dan met je apotheker. Zeker wanneer je last krijgt van bijwerkingen. Je apotheker of arts kunnen samen met jou naar een oplossing zoeken. Misschien is er nog een ander merk waar je beter op reageert. Of kan het medicijn vervangen worden voor een ander medicijn.

Let op: stop nooit zomaar met een medicijn. Heb je moeite met het nieuwe merk medicijnen? Bespreek dit dan altijd met je apotheker of arts en besluit niet zelf om ermee te stoppen.

Is er een kans dat ik mijn oude merk medicijnen weer krijg?

Soms krijg je je oude merk medicijnen weer terug. Bijvoorbeeld:

  • Wanneer het nieuwe medicijn bij jou niet goed werkt of je teveel last hebt van bijwerkingen. Bespreek dit met je arts. Het kan zijn dat je je oude merk medicijnen weer krijgt, maar het kan ook zijn dat je nog een ander merk krijgt. Dit ligt aan het medicijn, de reden waarom je een ander merk hebt gekregen en jouw persoonlijke situatie.
  • Als het oude medicijn weer leverbaar is. Heb je een ander merk medicijn gekregen omdat het medicijn dat je altijd slikte tijdelijk niet leverbaar is? Als deze weer beschikbaar is, dan kun je het oude merk medicijn weer krijgen.
  • Je wilt zelf graag het oude merk medicijn terug, ondanks dat het nieuwe merk medicijn goed werkt. Dat kan natuurlijk. De kans bestaat wel dat de zorgverzekeraar dit niet vergoedt en je dan zelf de kosten moet betalen.

Ik heb vragen over mijn nieuwe merk medicijnen.

Heb je vragen over je nieuwe merk medicijnen? Stel die dan altijd. Je kunt hiervoor bij je apotheker terecht. Bijvoorbeeld:

  • Waarom je een nieuw merk medicijnen hebt gekregen: het komt weleens voor dat je een nieuw merk medicijnen meekrijgt zonder hier uitleg bij te krijgen. En daar kom je thuis pas achter. We kunnen ons voorstellen dat je het fijn vindt om te weten waarom je een nieuw merk medicijnen hebt gekregen.
  • Het gebruik van het nieuwe merk medicijnen: heb je het nieuwe medicijn meegekregen zonder verdere uitleg? En wil je zeker weten dat je deze op dezelfde manier kunt gebruiken als het oude merk? Bespreek dit met de apotheker.
  • Klachten bij het gebruik van het nieuwe merk medicijnen.
  • In de laatste twee jaar ben je al eerder van merk medicijnen gewisseld.
  • Er zijn hulpstoffen waar je allergisch voor bent.

Dus heb je vragen, twijfels of ben je onzeker over het nieuwe merk medicijnen? Bespreek dit altijd met je apotheker en/of arts.

Deze tekst over veranderen van merk medicijn is gemaakt met de Leidraad Verantwoord wisselen medicijnen voor artsen en apothekers.

Meld je aan voor de Harteraad nieuwsbrief