Ria Aardema (69) heeft haar vader, ooms en broers verloren aan de gevolgen van slagaderverkalking. Acht jaar geleden kreeg ze zelf een zwaar hartinfarct. Ondanks haar familiegeschiedenis zag ze het niet aankomen. Ze had geen typische klachten en haar huisarts heeft nooit stappen ondernomen.
‘Het gebeurde op een zondagochtend. Ik werd om een uur of vijf wakker met een raar, grieperig gevoel. Een uurtje later zou ik onze schoondochter naar Schiphol brengen, dus ik dacht: Ik neem gewoon even twee aspirientjes, dan gaat het wel weer. Op dat moment zakte ik terug op bed en zei ik tegen mijn man: ‘Ik weet niet wat er aan de hand is, maar dit is niet goed.’ Ik was ontzettend aan het zweten, het bed was kletsnat. Mijn man zag dat het helemaal mis was en heeft meteen 112 gebeld. Rond half zes ben ik naar het ziekenhuis gebracht, om half acht werd ik gestent wakker op de ic. De cardioloog zei later tegen me: ‘Het is goed dat je die aspirines niet hebt gepakt, want dan was je weggezakt en had je je man niet meer wakker kunnen maken.’
Geen echte klachten
‘Achteraf gezien ging mijn conditie vóór mijn hartaanval wat achteruit. Tijdens het hardlopen dacht ik weleens: Nou, die heuvel wordt steeds hoger. Ik werkte veel en was ook gewoon zestig dus ik nam dat niet al te serieus. Typische klachten zoals pijn of druk op de borst had ik niet. Tijdens mijn hartaanval deden mijn linker oor, kaak en schouderblad erg zeer, maar toen was het natuurlijk al te laat.’
Het zit in de familie
‘Bij ons in de familie zit een erfelijke vorm van slagaderverkalking. Mijn vader is op zijn 64e overleden aan een hartinfarct door een verkalkte hartklep. Mijn ooms heb ik nooit echt gekend, want de meeste werden niet ouder dan ongeveer 60 jaar. En meerdere van mijn broers en zussen – ik kom uit een gezin van dertien – zijn gedotterd of hebben een bypass. Een paar zijn er ook aan overleden. Ik heb mijn familiegeschiedenis aangegeven bij mijn huisarts, maar hij is er nooit echt op ingegaan. Ik heb ook al jaren een hoge bloeddruk en ik had zwangerschapsvergiftiging bij onze middelste dochter. Dat zijn allebei mogelijke voortekenen van aderverkalking. Toen ik dat wilde bespreken met mijn huisarts, zei hij alleen maar: ‘dat heeft er niks mee te maken.’
Kom voor jezelf op
‘Na mijn hartinfarct zijn we er in de familie veel alerter op geworden. Twee broers die net als ik geen klachten hadden, zijn meteen naar de huisarts gegaan. Ze bleken allebei verkalkte slagaders te hebben en kregen een bypass. Onze zoon en dochters zijn op ‘cardiovasculaire genetica’ getest. Daarbij wordt het erfelijk verhoogde risico op hart- en vaatziekten gemeten. Bij onze twee dochters kwam er niks uit, bij onze zoon wel. Ikzelf moet twee keer per jaar op controle bij de praktijkverpleegkundige, die mijn bloeddruk meet en mijn medicatie regelt. Ik heb een goede klik met haar, maar sta erop dat ik om de drie jaar naar de cardioloog kan om alles goed na te laten kijken. Bij hem ben ik in erg goede handen. Als er echt een keer iets is, belt of mailt hij binnen een dag terug.’
Bespreek klachten met je familie
‘Het is belangrijk om te bespreken wat er voor ziektes in de familie voorkomen, daar weet ik inmiddels alles van. Praat erover en weet op welke klachten jullie moeten letten. Onze zoon zei op een gegeven moment tegen me: ‘Mam, het lijkt wel of m’n conditie wat achteruitgaat.’ Hij was jong (45) en sportief en al zijn onderzoeken waren goed. Ik zei meteen: ‘Laat je onderzoeken.’ Mede door onze familiegeschiedenis zijn ze verder gaan kijken en hebben ze een zogenaamd ‘nucleair onderzoek’ gedaan. Daarmee kun je zien of de vaten dicht zitten. Bij onze zoon was dat inderdaad zo, dus hij heeft nu twee stents.’
Mannen en vrouwen zijn anders
‘Huisartsen moeten meer kijken naar de familiegeschiedenis en meer rekening houden met man-vrouwverschillen. Als je als vrouw geen typisch mannelijke klachten hebt, wordt het vaak over het hoofd gezien. Of het wordt afgeschoven op een burn-out of de overgang. Laat je alsjeblieft niet afschepen als je voelt dat dat niet klopt. Kom altijd voor jezelf op en laat je doorverwijzen.’
Wil jij ook jouw ervaring delen en de zorg beter maken?
Ervaar jij, net als Ria, dat sommige dingen beter kunnen in de zorg? Meld je dan aan als panellid, want jouw ervaring is enorm waardevol! Met jouw mening kunnen we de zorg beter maken, want steeds meer zorgprofessionals, onderzoekers en beleidsmakers willen graag weten hoe mensen met hart- en vaataandoeningen hun leven leiden, wat patiënten en hun naasten belangrijk vinden en wat verbeterd kan worden.
Wil jij in contact komen met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt
Sluit je aan bij onze community: Pijn op de borst