‘Therapietrouw hartfalen’ is één van de programma’s die gaat bijdragen aan het verminderen van de ziektelast voor hart- en vaatziekten: minder mensen die ziek worden, minder vroegtijdige sterfte en minder ernst van de gevolgen van hart- en vaatziekten. Het programma voeren we samen met de Hartstichting uit. We willen bereiken dat het gemakkelijker wordt voor mensen met hartfalen om hun therapie vol te houden. Het programma loopt van 2018 – 2021.
Noodzaak van het programma
In Nederland leven ruim 240.000 mensen met hartfalen en krijgen ieder jaar ongeveer 38.000 mensen voor het eerst deze diagnose. Jaarlijks zijn er bijna 31.000 ziekenhuisopnamen voor hartfalen. De Hartstichting heeft laten berekenen dat uitgaande van de groei van de bevolking het aantal mensen met hartfalen verdubbeld zal zijn in 2040. Mensen hebben naast hartfalen vaak andere (hart/vaat)ziekten.
Hartfalen is vaak niet te genezen, maar met behandelingen wordt het hart in een zo goed mogelijke conditie gehouden. Voor de meeste mensen met hartfalen betekent dit dat zij hun leven lang onder behandeling blijven. Dit vraagt nogal wat van mensen en hun naasten. Het programma therapietrouw zorgt ervoor dat zij de therapie zo goed mogelijk kunnen volhouden.
Wat willen we verbeteren?
Centraal in het programma staat het bevorderen van eigenaarschap. Dit betekent dat een behandeling gemakkelijker is vol te houden als je zelf achter de behandeling staat: dat je de aandoening en de behandeling begrijpt, dat je meedenkt en meebeslist over behandelmogelijkheden en dat je zelf bij kunt sturen. Alles passend bij jouw medische situatie en wat jij belangrijk vindt in je leven
In drie lijnen komt dit bevorderen van eigenaarschap aan de orde:
- Een gezamenlijke aanpak op maat: zorgverlener en patiënt beslissen samen welke behandeling, zorg en steun het beste bij de patiënt past.
- Patiënten worden toegerust om een meer actieve rol in te nemen ten aanzien van eigen gezondheid en zorg.
- Belemmeringen die therapietrouw in de weg staan, worden aangepakt.
Wat we willen bereiken?
Het wordt gemakkelijker om therapie bij hartfalen vol te houden. Bij de therapie voor hartfalen gaat het om:
- Het gebruik van medicijnen
- Gezond eten, weinig zout, op gewicht blijven
- Bewegen
- Het herkennen van signalen van verslechtering
- Regelmatig wegen
- Vochtbeperking (bij ernstig hartfalen)
Speerpunten en projecten
De basis van waaruit Harteraad werkt zijn de ervaringen van patiënten. Wat vinden patiënten zelf? Daarom zijn er een aantal groepsgesprekken gehouden: ‘Hoe houd je therapie vol’, ‘Ervaring met de zorg’ en ‘Het werken met het individueel zorgplan hartfalen’. Daarnaast is een patiëntenpool samengesteld, zodat patiënten kunnen meedenken met projecten. Onmisbaar is ook een expertgroep van zorgprofessionals, onderzoekers en patiënten die ons adviseren.
Heb je interesse in de uitkomsten van de groepsgesprekken? Neem dan contact op met Judith van der Vloed
Om de speerpunten in het programma te behalen zijn een aantal projecten uitgevoerd of worden uitgevoerd:
- Het maken van een patiëntenzorgpad hartfalen: welke zorg kunnen patiënten gemiddeld verwachten en wat kunnen ze zelf doen zodat ze zorg krijgen die bij hen past.
- Het aanbieden van het ‘individueel zorgplan hartfalen modulair’: hulpmiddelen die ondersteunen bij het grip krijgen en houden op het leven met hartfalen. Denk bijvoorbeeld aan de online tool ‘wat er toe doet’.
- Bijdragen aan het in de praktijk kunnen gaan werken met de ziektelastmeter hartfalen.
Bij thuismeten worden patiënten op afstand begeleid. Met meetapparatuur meten zij thuis belangrijke waarden zoals gewicht, bloeddruk en hartslag. Deze geven zij via een app of online programma door aan de arts of verpleegkundige. Zo kan de behandelaar volgen of deze waarden in orde zijn en wanneer nodig in overleg met de patiënt de behandeling bijstellen. Voor controle naar het ziekenhuis is minder vaak nodig. In deze tijden van corona laat thuismeten nog meer haar meerwaarde zien. Harteraad bevordert het gebruik van thuismeten door zorgverleners en mensen met hartfalen.
- Patiënten informeren over het aanbod zoals met de keuzehulp op Zorgkaart.nl
- Deelname aan het Vliegwiel voor digitale innovatie in de zorg.
- Het aanbieden van een webinar voor zorgverleners samen met het Vliegwiel, de Hartstichting, de NVVC, DCVA en de NVALT over het starten met of opschalen van thuismeten.
- Inventarisatie aanbod thuismeten in ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra.
- Meting onder mensen met hartfalen over het gebruik van apps en/of thuismeten.
- Bijdragen aan de ontwikkeling van de Veldnorm Slimme Zorg Thuis
Voor meer informatie: zie Thuismeten bij hartfalen
Minder ongewenste medicijn wisselingen
Het komt regelmatig voor dat mensen met hart- of vaataandoeningen een ander medicijn krijgen in de apotheek dan zij gewend zijn. Je krijgt dan een medicijn met dezelfde werkzame stof, maar van een ander merk. Uit onderzoek blijkt dat het wisselen om niet-medische redenen grote gevolgen kan hebben voor hart- en vaatpatiënten. Bijvoorbeeld dat het moeilijker is om je behandeling vol te houden.
- Het voorkomen van ongewenste medicatiewissel
- De informatievoorziening rond het gebruik van medicijnen optimaliseren.
Lees meer in ons dossier Medicijnen
Herkenning en ondersteuning bij psychosociale gevolgen
Het krijgen van een hart- of vaataandoening is voor veel mensen een ingrijpende gebeurtenis. Zo kun je je onzeker voelen en het vertrouwen in je lichaam kwijt raken. Bij een deel van de mensen herstelt dit vanzelf, maar ongeveer een kwart van de mensen houdt klachten, zoals angst of depressieve klachten. Dit is van invloed op je gezondheid en je gedrag. Je herstelt minder goed, het is moeilijker om je therapie vol te houden, het is moeilijker om gezond te leven.
Lees er meer over op de pagina Emoties
Het stimuleren van hartrevalidatie
Het stimuleren van hartrevalidatie voor mensen met hartfalen en ná hartrevalidatie mogelijkheden voor sporten en bewegen. Kijk voor meer informatie in het dossier Hartrevalidatie.
Meer informatie
Heb je ideeën of juist vragen over dit programma neem dan contact op met Harteraad via e-mail
Cijfers
Hartstichting cijfers 2019 en cijfers 2015 (hoofdstuk 3: Toekomstscenario’s hart- en vaatziekten 2011-2040)
Informatie over hartfalen Harteraad
Harteraad: aandoening hartfalen
Kwaliteitscriteria hartfalen
Nederlandse Vereniging voor Cardiologie: Connect hartfalen
Harteraad neemt deel aan het programma Connect hartfalen.
